Inzet loont, motiveer jezelf en je hele team

Je zit thuis, de koffie loopt en je begint over 10 minuten aan je eerste meeting. Je vouwt nog een paar sokken op en stopt die weg in de kast. Eigenlijk zou je nog liever vijf bergen aan sokken wegleggen dan deel te nemen aan die zoveelste meeting via beeldbellen. Je weet dat het moet, maar intrinsieke motivatie voel je niet. Het is een verplicht nummer en je kunt het niet maken niet aanwezig te zijn. Iedereen is ten slotte aanwezig. De consequenties (in combinatie met misschien ook wel wat schaamte) voel je duidelijk genoeg. Toch vraag je je af wat jij precies aan die meeting hebt, maar ok. De meeting begint, het afdelingshoofd doet de kick-off, je maakt nog een aantal aantekeningen, maar na een paar minuten versoepelt de aandacht. Je verliest je gedachten aan het zonnetje buiten. De ramen kunnen wel weer gelapt worden. Je scrolt stiekem over de site van Lonely Planet, want we mogen weer de grens over. De meeting is voorbij, maar waar was jij?

Dat verplichte nummer geeft waarschijnlijk gelijk een deuk in jouw motivatie. Je begon nog zo lekker, maar zo’n meeting zuigt de energie uit je. Dus hoe zorg je er nu voor dat je jezelf toch weer motiveert om met de juiste dingen aan de slag te gaan? En hoe vind je die heerlijke drive in je werk? In dit artikel nemen we je mee in de voorwaarden voor intrinsieke motivatie en geven we een aantal handige tips.

Intrinsieke en extrinsieke motivatie

De wetenschappelijke literatuur maakt onderscheid tussen twee hoofdvormen van motivatie: extrinsieke en intrinsieke motivatie.

Extrinsieke motivatie is een vorm van motivatie waarbij je een actie uitvoert omwille van een externe drijfveer. Die externe drijfveer kan een beloning zijn of aan de andere kant straf.

Intrinsieke motivatie is een vorm van motivatie waarbij je een actie uitvoert omwille van de taak zelf. Een interne drijfveer, waarbij jij plezier haalt uit het vervullen van de taak. In veel zelfhulpboeken zul je lezen dat je alleen gelukkig bent wanneer jij intrinsiek gemotiveerd bent. Ik overtuig je graag dat het streven naar intrinsieke motivatie in jouw team net zo’n plezierig effect oplevert.

Kernelementen van motivatie

Een omgeving die motivatie versterkt houdt volgens de zelfdeterminatietheorie (Ryan en Deci, 2012) rekening met drie kernelementen:

1. Autonomie
2. Competentie
3. Verbondenheid

Autonomie is het gevoel van keuzevrijheid. Dat is de reden dat jij liever sokken vouwt dan deelneemt aan de videomeeting. Jij hebt de sokken-vouw-taak zelf uitgekozen.

Competentie is het gevoel dat jij beschikking hebt over het juiste niveau aan vaardigheden. Zoals het afdelingshoofd die weet dat hij de capabiliteit heeft om de kick-off doelgericht te presenteren.

Verbondenheid is het gevoel dat jij bij de groep hoort en warme relaties aan kunt gaan met hen. Je voelt je echt onderdeel van het team en bent met een aantal collega’s goed bevriend.

In een team heerst nog een tweetal elementen dat betrekking heeft op de motivatie: de teamprestatie en uitkomst.

Die teamprestatie is afhankelijk van jouw inzet en uiteindelijk is de uitkomst van die teamprestatie weer gelinkt aan jouw motivatie. Daarom is het van belang dat jouw omgeving individuele inzet in relatie tot teamprestaties en uitkomsten in acht neemt (Karau en Williams, 2014).

Hier komt de vraag ‘what’s in it for me?’ weer naar boven.

Intrinsieke motivatie en ‘what is in it for me?’

In 2014 kwamen Karau en Williams met een model dat aangeeft dat de mate van jouw inzet bijdraagt aan jouw gevoel van motivatie. Normaliter zou je zeggen dat hoe meer inzet je toont, hoe meer motivatie je voelt. Binnen teams gaat dat nog een gradatie verder. Jouw team heeft namelijk ook een grote invloed op persoonlijke motivatie.

Model 1. The collective effort model (Karau en Williams, 2014)

Motivatie kun je in een aantal stappen vergroten. En jouw team heeft daar een groot aandeel in. Laten we de 4 stappen bij langs lopen…

Stap 1: Wat is jouw aandeel binnen het team?

Het moet duidelijk zijn wat jouw aandeel is binnen het team. Breng in kaart hoe jouw individuele prestatie tot uiting komt in de teamprestatie. Schets de taken die berusten op jouw schouders. Verbind die met de taken van anderen en de totale teamprestatie.

Stap 2: Wat zijn de gewenste teamuitkomsten?

Stel jezelf de vraag of dit leidt tot de gewenste teamuitkomst. Door voor jezelf en met anderen ieders individuele aandeel in de teamprestaties tevoorschijn te toveren, schep je duidelijkheid over persoonlijke prestaties en inzet.

Stap 3: Welke teamuitkomsten zijn van jou?

Herleid welk onderdeel van de teamuitkomst daadwerkelijk van jou afkomstig is. Breng je individuele uitkomst in kaart en vergelijk het met die van het team. Ligt de teamuitkomst in het verlengde van jouw persoonlijke uitkomst?

Stap 4: What is in it for me?

Wanneer je dat in beeld hebt, geef je antwoord op de vraag ‘what’s in it for me?’ en breng je nogmaals de individuele uitkomst in kaart. Deze keer draai je stap drie om en stel je de vraag of jouw persoonlijke uitkomst óók in het verlengde van de teamuitkomst ligt. Wat heb jij geleerd van, ontwikkeld of ontvangen aan dit teamproces?

Als jouw inzet, via het teamproces, weer terug te zien is in de individuele uitkomst ontstaat een gevoel van versterkte motivatie. En dat is precies wat je wilt hebben, want daarvoor wordt inzet ook weer vergroot.

Call to motivation!

Al met al is het van belang dat je een klimaat ontwikkelt binnen je team waarin motivatie wordt gestimuleerd. Gelukkig hebben we dat voor het grootste gedeelte zelf in de hand. Maak hierover dus duidelijke afspraken en communiceer. Zelfs in het geval van zulke (aanvankelijk) suffe teamtaken als videobellen.

De sleutel tot motivatie is het in kaart brengen van jouw waarde in alle geschepte verwachtingen. Laat die sokken maar liggen en zet jouw waarde binnen het team op een rij. Op naar een ultieme motivatie voor het hele team!

p.s. Wil je als team gebruik maken van iedereens krachten? Zorg dan dat je helder hebt wat iedereens unieke inzet is. Klik hier om daar achter te komen.

Geschreven door Nils Stok. Eindredactie door Maartje Steenhof en Mandy Bastiaenen.

Bronnen:

• Karau, S. J., & Williams, K. D. (2014). Understanding individual motivation in groups: The collective effort model. In Groups at work (pp. 127-156). Psychology Press.
• Deci, E. L., & Ryan, R. M. (2012). Self-determination theory.